Meer over Tomoko Mukaiyama

Tomoko werd opgeleid aan conservatoria in Tokyo, Indiana (VS) en Amsterdam, en won kort na haar debuut als concert pianiste in 1990 de prestigieuze Gaudeamus Prijs. Als muzikant wordt Tomoko geprezen om haar levendige interpretaties van composities, variërend van barok tot hedendaagse muziek. Ze speelde samen met gerenommeerde gezelschappen over de hele wereld, waaronder Ensemble Modern in Frankfurt, London Sinfonietta, Ensemble Intercontemporain, Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra en Het Koninklijk Concertgebouworkest. Tomoko’s unieke benadering van de piano inspireerde vele componisten, waaronder Louis Andriessen, nieuw werk voor haar te schrijven.

In for you (2002) speelde Tomoko in een concertzaal voor één luisteraar, die hiervoor unieke toegang had gewonnen op een veiling. De intimiteit van deze performance maakte het concert een indringende ervaring voor de luisteraar, die werd geconfronteerd met de muziek, de pianiste die speciaal voor hem speelde, en zijn eigen eenzame aanwezigheid in de grootse ruimte van de concertzaal.  De performance was onderdeel van de Yokohama Art Triënnale en vormde onderwerp van discussie op het gebied van muzieksociologie, muzikale esthetiek en tradities in de beeldende kunst.

In 2007 presenteerde Tomoko Show me your second face, een fashion-installatie in samenwerking met het ontwerpersduo Klavers Van Engelen waarin zowel de pianiste als de concertvleugel één en dezelfde jurk droegen. Haar muziekinstallatie Mo-Ichido (2008), speciaal voor het Wallhouse in Groningen gemaakt, integreerde natuurlijke geuren van organische materialen en video.

Tomoko’s grootste kunstproject wasted (2009) ging over de vergankelijkheid van vrouwelijke vruchtbaarheid en bestond uit een architectonische installatie van 12.000 witte, zijden jurken, een ritueel en een concert. De performance installatie maakte een internationale tournee die afsloot in het Amsterdamse Muziekgebouw aan ‘t IJ. In 2011 verscheen in opdracht van de VPRO de documentaire Water Children over de bewogen reis die Tomoko maakte in het creatieproces van wasted. De film werd getoond op het International Documentary Film Festival Amsterdam en filmtheaters in heel Nederland.

Een van Tomoko’s werken die ze steeds op andere wijze blijft uitvoeren is de Multus concert serie (2012–heden). De serie bestaat uit verschillende performances van onder anderen Igor Stravinsky’s Sacre du Printemps en het minimalistische pianostuk Canto Ostinato van Simeon Ten Holtwaarin Tomoko de muziek visualiseert tot beeldend werk met  gebruik van andere disciplines als video- en lichtkunst.

Tomoko creëert een grote diversiteit aan projecten, waaronder ook veel dansproducties. Ze werkte samen met de dansgroep Club Guy & Roni en met Jiři Kylian, een van Nederlands meest bekende choreografen. Met Nicole Beutler creëerde ze het dansconcert SHIROKURO, dat werd gepresenteerd tijdens het Holland Festival in 2013 en de Dioraphte dansprijs won.

In haar meest recente stuk heeft Tomoko samen gewerkt met het Spellbound Contemporary Ballet en architect Toyo Ito aan haar grootste productie tot nu toe, La Mode (2016). Deze performance-installatie onderzoekt en ontravelt de hedendaagse identiteit, het consumentisme, materialisme en fetisjisme die voortkomen uit de modewereld, zonder deze letterlijk weer te geven. La Mode zal worden gespeeld in ruimtelijke vlakkevloer theaters waarin performers en publiek vrij door elkaar bewegen. Verschillende episodes gekleurd door muziek, dans, video, licht, theatrale beelden en een neerdalende installatie veranderen en verschuiven telkens opnieuw de ruimte en het perspectief van de toeschouwer.

In samenwerking met Maison Hermes le Forum creëerde Tomoko haar laatste grootschalige project Pianist (2019), waar zij 24 voorstellingen gaf in een periode van 24 dagen te midden van een bos gemaakt van piano’s. De voorstelling werd iedere dag met een uur verschoven, wat betekent dat haar concert op ieder moment van de dag te ervaren was. Het fysiek en mentaal uitdagende schouwspel nodigde de toeschouwer uit om deel uit te maken van een grenzeloos avontuur waar percepties van tijd en ruimte worden bevraagd.

In de toekomst zal Tomoko met verscheidene kunstenaars wereldwijd samenwerken om de grenzen van interdisciplinaire podiumkunsten uit te breiden. Tomoko werkt momenteel aan projecten in samenwerking met het Saitama Gold Theater in Japan, het Nationale Ballet in Nederland en componist Alexander Raskatov. Ook is zij haar eerste film aan het regisseren.

De Tomoko Mukaiyama Foundation fungeert als producent van de projecten van Tomoko Mukaiyama. De stichting wordt financieel ondersteund door het Nederlandse Fonds voor Podiumkunsten.